|
31 september 2003
De jury van de Big Brother Awards is geschokt door
de veelheid, diversiteit en ernst van de
privacy-inbreuken die Nederlandse burgers in het
afgelopen jaar hebben moeten ondergaan. Slechts met
grote moeite heeft de jury het aantal nominaties
kunnen beperken tot 3 per categorie.
Op zaterdagavond 11 oktober worden de winnaars van
de Big Brother Awards bekend gemaakt tijdens een
ceremonie in Paradiso, Amsterdam. Met de Big Brother
Awards worden personen, bedrijven en overheden te
kijk gezet die zich het afgelopen jaar het hardst
hebben ingezet om de controle over burgers te
vergroten en de privacy te schenden. De uitreiking
begint om 19.30 en wordt gepresenteerd door columnist
Pieter Hilhorst.
De genomineerden voor de Big Brother Awards 2003
zijn:
1. Personen
Piet Hein Donner
Speciale Dubbele Nominatie
Om recht te doen aan de stroom van voorstellen,
suggesties en ideeën van Minister Donner die de
privacy schenden en de controle over burgers
vergroten, heeft de jury besloten tot een unieke
dubbele nominatie. Donner I heeft zich in Balkenende
I ingezet voor themaregisters waarin de politie
informatie over onverdachte personen mag opslaan en
voor een verlenging van de bewaartermijn voor
'zachte' informatie door de politie. Donner II kan
bogen op het geheimhouden van aftapcijfers,
introductie van de algemene identificatieplicht en
veel begrip voor de Amerikaanse eisen met betrekking
tot passagiersgegevens.
Martijn Bevelander
Bevelander, beschuldigd van grootschalige spamming
via internet, wordt door de jury genomineerd vanwege
het vervalsen van afzendadressen, waardoor de privacy
van willekeurige internetgebruikers is geschaad. Het
bedrijf van Bevelander is door de branche organisatie
NLIP geschorst en de Amerikaanse Federal Trade
Commission is een onderzoek naar hem gestart.
Jurylid Chr.A. Alberdingk Thijm heeft niet
deelgenomen aan de nominatie en de stemming in de
categorie personen.
2. Bedrijven en instellingen
KPN
De telecomgigant is door het College bescherming
persoonsgegevens berispt voor het doorverkopen van
geheime nummers aan de direct marketing branche. KPN
bleek al jaren de adresgegevens van de geheime
nummers te verkopen, zonder dat zij haar abonnees
daarover had geïnformeerd. De jury meent dat de
1 miljoen Nederlanders met een 'geheim nummer'
tenminste mochten verwachten dat die nummers ook
geheim zouden blijven.
Translink
Dit samenwerkingsverband van de NS, Connexxion en de
gemeentelijk vervoerbedrijven van Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag streeft ernaar om de
strippenkaart en het treinkaartje te vervangen door
een OV Chipkaart. Via deze kaart kan het reisgedrag
van iedere passagier worden opgeslagen en
geanalyseerd. Een anonieme versie van deze kaart
wordt extra duur.
Meerdere Nederlandse advocatenkantoren
Een groot aantal Nederlandse advocatenkantoren heeft
gebruikgemaakt van de diensten van het
handelsinformatiebureau Mariëndijk dat onder
valse voorwendselen informatie opvroeg bij onder
andere banken en uitkeringsinstanties. Tot de klanten
van Mariëndijk behoorden de landsadvocaat Pels
Rijcken en Droogleever Fortuijn, Nauta Dutilh, De
Brauw Blackstone Westbroek, Houthoff Buruma en
anderen.
3. Overheden
IND
De Immigratie- en Naturalisatiedienst bewaart alle
e-mails van zijn werknemers voor onbepaalde tijd. Dat
is in strijd met het privacy-reglement van het
ministerie van Justitie, waarvan de IND onderdeel is.
Tijdens een onderzoek naar het e-mailgedrag van
werknemers van de IND werd twee jaar oude e-mail
teruggevonden.
Ministerie van Justitie
Dit superministerie verdient een aparte nominatie,
naast de minister, voor de enorme energie waarmee
wetsvoorstellen en maatregelen worden geproduceerd
die grote invloed hebben op de privacy van burgers,
zoals het wetsvoorstel vorderen gegevens
telecommunicatie en de identificatieplicht.
Het Openbaar Ministerie
Het OM is verantwoordelijk voor de heersende
obscuriteit rondom het aftappen in Nederland. Niet
alleen is het onduidelijk hoeveel er wordt afgetapt,
ook de wijze en betrouwbaarheid van het aftappen zijn
aan twijfel onderhevig, zoals blijkt uit de zaak
Baybasin. Alsof dat niet erg genoeg is, weigert het
Openbaar Ministerie maatregelen te treffen om te
voorkomen dat advocaten wederrechtelijk worden
afgetapt.
4. Voorstellen
Identificatieplicht
Het wetsvoorstel voor een uitgebreide
identificatieplicht verplicht iedereen vanaf 14 jaar
om te allen tijde een paspoort, rijbewijs of
identiteitskaart bij zich te dragen en desgevraagd
aan een opsporingsambtenaar of toezichthouder te
tonen, op straffe van een boete van maximaal 2.250
euro. De wet legt burgers een permanente verplichting
op zonder dat duidelijk is waarom de huidige
identificatieplicht niet voldoet.
Wet vorderen gegevens telecommunicatie
Het wetsvoorstel zorgt ervoor dat alle 40.000 politie
agenten in Nederland mogen opvragen wie de gebruiker
is van een e-mailadres. De 500 officieren van
justitie mogen verkeersgegevens opvragen. De wet kent
geen verdachtevereiste, er kunnen ook
verkeersgegevens worden opgevraagd van personen die
niet verdacht worden van een strafbaar feit. Politie
en OM hoeven geen registratie bij te houden van het
aantal opvragingen. Het wetsvoorstel neemt de huidige
waarborgen bij het gebruik van bevoegdheden van
politie en OM weg.
Preventief fouilleren
Preventief fouilleren is een ernstige inbreuk op de
fysieke privacy van personen. Zij worden immers niet
verdacht van een strafbaar feit. De jury is niet
onder alle omstandigheden tegen preventief fouilleren
maar is bevreesd voor disproportioneel gebruik in
gemeentes waar relatief weinig problemen zijn.
De jury bestaat uit:
Christiaan Alberdingk Thijm, advocaat;
Lodewijk Asscher, jurist;
Piet Beertema, internet pionier;
Bart Jacobs, hoogleraar Beveiliging en correctheid
van programmatuur;
Karin Spaink, publiciste;
Corien Prins, hoogleraar Recht en
Informatisering;
De uitreiking van de Big Brother Awards 2003 vindt
plaats tijdens het 'Auteursrechtenvrij
Muziekfestival' van XS4ALL in Paradiso.
De Big Brother Awards Nederland worden jaarlijks
georganiseerd door Bits
of Freedom, een onafhankelijke Nederlandse
organisatie die digitale burgerrechten verdedigt.
Ieder jaar presenteren privacy- en
burgerrechtenorganisaties in onder andere Engeland,
België, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland,
Frankrijk, Hongarije, Bulgarije en Denemarken de Big
Brother Awards aan bedrijven, overheden, personen en
initiatieven die de privacy in hun land het meest
hebben bedreigd. Tot nu toe zijn tijdens 40
ceremonies in 15 landen meer dan 100 awards
uitgereikt aan ministers, ambtenaren, bedrijven en
initiatieven.
De eerste Big Brother Awards werden georganiseerd
door Privacy International in Londen in 1998 ter
gelegenheid van het voltooien van het boek '1984'
door George Orwell 50 jaar eerder.
|
